काठमाण्डाैं। महिनावारीको मासिक चक्रको समयमा पेट दुख्नु, कमजोर महसुस हुनु र मुड स्विङ हुनु सामान्य समस्या हुन् । तर केही समस्या यस्ता हुनसक्छन्, जसका लक्षण देखिनुको सट्टा महसुस गर्न सकिन्छ । महिनावारीको समयमा शरीरमा देखिने निलो दाग पनि यस्तै एउटा समस्या हाे ।
महिनावारीको बेलामा चोटपटक लाग्दा महिलाको शरीरमा निलो दाग देखिने गर्छ । सामान्यतया चोटपटकका कारण पाखुरा, खुट्टा र शरीरका अन्य भागमा महिनावारीअघि निलो दाग देखिन थाल्छन् ।
महिनावारीको समयमा महिलाहरुमा हर्मोनले उतारचढाव हुन्छ, जसमा पाठेघरमा धर्सा देखिन्छ । यस समयमा महिलाहरूले ऐंठन, सुन्निने, मुड स्विङ र छाला संवेदनशीलताको सामना गर्नुपर्छ । छालाभित्रका साना रक्तनलीमा क्षति पुग्दा छालामा दाग अर्थात् निलो दाग देखिन थाल्छ । यसले वरपरका तन्तुहरूमा रगतको चुहावट बढाउँछ । साथै शरीरमा रक्तस्राव रोक्ने प्रक्रिया पनि सुरु हुन्छ । जसकारण छालामा निलो दाग देखिन थाल्छ । यी कारणले छालामा निलो दाग देखिने हुन्छ ।
गर्भनिरोधक चक्की
अनिच्छित गर्भधारण हुनबाट बच्न प्रयोग गर्ने गर्भनिरोधक चक्कीको प्रयोग गर्दा शरीरमा क्लोटिङ अर्थात् रगत ढिक्का हुन थाल्छ । यसका कारण रक्तनलीको समूहमा यसको प्रभाव देखिन थाल्छ र निलो दागको समस्या झेल्नुपर्ने हुन्छ ।
एनिमिया (रगतको कमी)
शरीरमा स्वस्थ रातो रक्तकोषिकाहरुको कमीले तन्तुहरूमा अक्सिजन पुग्न सक्दैन, जसकारण धेरै महिलालाई अत्याधिक रक्तस्राव हुने गर्छ । यसले गर्दा दागको समस्या बढ्छ । अक्सिजनको कमीले रक्तकोषिकाहरु कमजोर हुन्छ र छालामा निलो दाग देखिन थाल्छ ।
भिटामिनको कमी
शरीरमा भिटामिन सीले रक्तनलीहरुको अखण्डता कायम राख्छ । भिटामिन केको मात्रा अत्याधिक रक्तस्राव रोक्न सक्छ । अनियमित आहारका कारण हुने पोषणको कमीले दागको समस्या बढाउँछ ।
तनाव बढ्दा
शरीरमा तनाव हर्मोन कोर्टिसोलको स्तर बढ्दै जाँदा शारीरिक क्रियाकलापमा यसको प्रभाव देखिन थाल्छ । वास्तवमा रक्सीको सेवन र धुम्रपान बढ्दा कोर्टिसोलको स्तर बढ्छ । यसकारण रक्तनली कमजोर हुने र चोटपटक लाग्ने खतरा बढ्छ ।
निलो दागको समस्याबाट छुटकारा पाउने उपाय
स्वस्थ जीवनशैली र सन्तुलन खाना खान सकेमा दाग आउनबाट रोक्न सकिन्छ । यसबाहेक नियमित व्यायामले रक्तनलीलाई बलियो बनाएर शरीरमा नियमित रक्तसञ्चार कायम राख्न मद्दत गर्छ । साथै रगतमा अक्सिजनको प्रवाह पनि उच्च रहन्छ, जसले रक्तनलीलाई बलियो बनाउन मद्दत गर्छ ।
स्वस्थ आहार
आहारमा सन्तुलन कायम राख्न क्याल्सियम र प्रोटिन बाहेक भिटामिन र मिनरल्स पनि खानुपर्छ । महिनावारीको बेलामा अत्याधिक रक्तस्रावबाट बच्न भिटामिन केको सेवन गर्न सकिन्छ । यसबाहेक भिटामिन सीले रक्तनलीको समूह कायम राख्छ ।
क्याफिन सेवन नगर्ने
दैनिक बारम्बार कफी र चिया पिउनाले शरीरमा हानि पुर्याउन सक्छ । यसबाहेक नियमित मदिरा र धुम्रपानले पनि रक्तनलीमा असर गर्छ र खानाले पनि तौल बढ्न सक्छ ।
व्यायाम गर्ने
दैनिक बिहान उठेपछि योग र व्यायामका लागि समय निकाल्नुपर्छ । यसकारण शरीरमा ह्याप्पी हर्मोन निस्कन्छ र महिनावारी नियमित हुन्छ । भारी रक्तस्रावको समस्या टाढा राख्छ । शरीरमा रक्तसञ्चार बढ्दा शरीरमा निलो दाग देखिने समस्या समाधान हुन थाल्छ ।
दैनिक निश्चित समयमा सुत्ने र उठ्ने
शरीरलाई सन्तुलित राख्न समयमै सुत्नु र उठ्नु अति आवश्यक हुन्छ । यसका लागि निद्राको ढाँचा अपनाउनुपर्छ, जसले शरीर चक्रमा हर्मोनल सन्तुलन कायम राख्छ र महिनावारीअघि शरीरमा कुनै पनि निलो दागहरू देखिने छैनन् ।
नेपालका उत्कृष्ठ १० अनलाइन पत्रिकाहरु भित्र पर्ने सञ्चारकेन्द्र डटकम २०७० जेठ १५ गतेदेखि सञ्चालनमा छ । यो अनलाइन मिडिया ‘सम्पूर्ण विचार, समाचार र सूचनाहरुको केन्द्र’का रुपमा स्थापित हुँदै गइरहेको छ ।
प्रतिक्रिया